“Việc bầu Giáo hoàng Leo XIV đánh dấu một thời khắc lịch sử.”

Trên The Pillar, ngày 24 tháng 7, 2025, Jack Figge tường trình rằng: Một dự luật được trình lên Quốc hội tuần trước sẽ miễn trừ nghĩa vụ thuế liên bang cho các giáo hoàng mang quốc tịch Hoa Kỳ, và ngăn chặn việc quốc tịch của các ngài bị thu hồi trong thời gian đương nhiệm với tư cách là giám mục tối cao.

Dự luật, Đạo luật Bảo vệ Chủ quyền Thánh (H.R. 4501), được Nghị sĩ Đảng Cộng hòa Jeff Hurd của Colorado trình lên vào ngày 18 tháng 7. Dự luật này được đưa ra trong bối cảnh Tòa Thánh lo ngại về những phức tạp pháp lý có thể phát sinh từ việc bầu Đức Leo XIV làm giáo hoàng người Mỹ đầu tiên.

Hurd, nghị sĩ nhiệm kỳ đầu tiên đại diện cho khu vực bầu cử số 3 của Colorado, cho biết trong một tuyên bố ngày 18 tháng 7 rằng, “luật này thừa nhận bản chất phi thường của chức giáo hoàng—một vai trò giao thoa giữa đức tin, sự lãnh đạo và trách nhiệm hoàn cầu.”

Tuyên bố của vị nghị sĩ cho biết: “Việc bầu Giáo hoàng Leo XIV đánh dấu một thời khắc lịch sử không chỉ đối với Giáo Hội Công Giáo mà còn đối với nước Mỹ”.

Nếu được thông qua, dự luật sẽ bảo vệ quyền công dân của bất cứ giáo hoàng người Mỹ nào, và sẽ miễn cho họ khỏi phải nộp thuế hoặc khai thuế cho Hoa Kỳ trong suốt thời gian trị vì.

Tuyên bố cũng cho biết: “Luật này đảm bảo rằng bất cứ người Mỹ nào đáp lại lời kêu gọi lãnh đạo hơn một tỷ người Công Giáo trên toàn thế giới đều có thể làm như vậy mà không bị mất quyền công dân hoặc phải đối diện với gánh nặng thuế không cần thiết”.

Dự luật được đưa ra hai tháng sau khi Robert Prevost, lúc đó là Hồng Y, được bầu làm Giáo hoàng Leo XIV, vị giáo hoàng người Mỹ đầu tiên.

Sinh ra ở Chicago, vào thời điểm được bầu, Prevost mang hai quốc tịch ở cả Hoa Kỳ và Peru, nơi ngài phục vụ với tư cách là một linh mục truyền giáo và giám mục trong gần 20 năm. Prevost đã nhập quốc tịch Peru vào năm 2015.

Sau khi Giáo hoàng Leo XIV được bầu, những câu hỏi bắt đầu lan truyền tại Vatican về việc liệu quốc tịch Hoa Kỳ của Giáo hoàng có thể đặt ra một loạt thách thức đặc biệt trong suốt triều đại của ngài hay không, và một số viên chức đã bí mật đề xuất Giáo hoàng Leo từ bỏ hộ chiếu Hoa Kỳ.

Tờ Pillar đưa tin rằng ngay sau khi Giáo hoàng Leo được bầu, các viên chức cấp cao tại Phủ Quốc vụ khanh Vatican đã lo ngại về nghĩa vụ của Giáo hoàng trong việc khai thuế tại Hoa Kỳ và công khai thu nhập và tài sản, bao gồm cả các quỹ của Vatican do văn phòng Giáo hoàng kiểm soát.

Dự luật của Hurd sẽ ngăn Giáo hoàng Leo khỏi bất cứ yêu cầu công khai tài chính nào cho Sở Thuế vụ Hoa Kỳ (IRS).

Dự luật này cũng sẽ ngăn chặn việc một Giáo hoàng người Mỹ bị tước quốc tịch trong thời gian tại vị.

Theo quan điểm của chính phủ Hoa Kỳ, việc trở thành nguyên thủ quốc gia nước ngoài không tự động dẫn đến việc mất quốc tịch Hoa Kỳ — mặc dù điều đó có thể xảy ra.

Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ cho biết họ có thể "tích cực xem xét các trường hợp công dân Hoa Kỳ được bầu hoặc được bổ nhiệm làm nguyên thủ quốc gia, đứng đầu chính phủ hoặc bộ trưởng ngoại giao. Những trường hợp như vậy đặt ra những câu hỏi phức tạp về luật pháp quốc tế, bao gồm các vấn đề liên quan đến mức độ miễn trừ khỏi thẩm quyền tài phán của Hoa Kỳ mà người đang phục vụ có thể được hưởng."

Vào tháng 5, tờ The Pillar đã hỏi Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ liệu họ có ý định xem xét lại quốc tịch của Giáo hoàng Leo hay không. Một phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao cho biết bộ này không bình luận về tình trạng quốc tịch của các cá nhân.

Những lo ngại cấp bách nhất tại Vatican liên quan đến quốc tịch kép của Giáo hoàng là thuế và trách nhiệm dân sự tiềm ẩn.

Tất cả công dân Hoa Kỳ đều được yêu cầu nộp tờ khai thuế hàng năm và báo cáo tài chính với Sở Thuế vụ và thu nhập của họ phải chịu thuế - bất kể nguồn gốc của nó ở đâu trên thế giới.

Không rõ liệu Giáo hoàng có nhận lương chính thức hay không; Văn phòng này chính thức được hưởng một khoản trợ cấp khiêm tốn, mặc dù về mặt pháp lý vẫn chưa rõ liệu khoản này có tương đương với lương cho mục đích thuế hay không - và ba vị giáo hoàng trước đó đã từ chối nhận khoản trợ cấp này.

Tuy nhiên, một số người tại Vatican đã bày tỏ lo ngại rằng IRS có thể xem xét việc báo cáo tất cả các khoản tiền chính thức liên quan đến chức vụ Phêrô, chẳng hạn như Đồng Xu Thánh Phêrô, hoặc các tài khoản tùy ý cá nhân khác cho các chi phí và ưu tiên từ thiện của giáo hoàng.

Mức độ chính xác mà chính phủ liên bang có thể yêu cầu kế toán chi tiết về tài chính của giáo hoàng, Vatican và Giáo hội là điều sẽ phải được tranh tụng tại tòa án Hoa Kỳ và có thể sẽ phụ thuộc vào chính sách của IRS, mặc dù việc thông qua dự luật của Hurd sẽ khiến những câu hỏi đó trở nên vô nghĩa.

Tại Rome, cũng có mối lo ngại tiềm ẩn về quyền công dân Hoa Kỳ của Giáo hoàng Leo liên quan đến các vấn đề trách nhiệm pháp lý, và liệu quyền miễn trừ quốc gia có áp dụng cho Giáo hoàng Leo trong các vụ kiện dân sự được đệ trình chống lại Giáo Hội Công Giáo tại tòa án Hoa Kỳ hay không.

Trong nhiều thập niên, các nguyên đơn đã tìm cách nêu tên Vatican là bên bị đơn trong các vụ kiện dân sự, viện dẫn trách nhiệm cuối cùng và thường trực tiếp của Tòa thánh trong việc thụ lý và xử lý các vụ việc bị cáo buộc lạm dụng tình dục của giáo sĩ và các vấn đề khác.

Mặc dù tư thế chủ quyền của Tòa thánh trong luật pháp quốc tế đã mang lại một lá chắn hữu hiệu thuộc quyền miễn trừ pháp lý trong các vụ án dân sự tại Mỹ, các viên chức Vatican đã bày tỏ lo ngại về những biến chứng tiềm ẩn phát sinh từ quốc tịch Mỹ của Giáo hoàng Leo, điều này có thể khiến "Robert Prevost" bị nêu đích danh là bị đơn trong các vụ kiện.

Theo luật pháp Hoa Kỳ, các đạo luật dài hạn ở nhiều tiểu bang cho phép nêu tên các cá nhân không thường trú trong các vụ kiện.

Mặc dù điều này chưa được chứng minh là hiệu quả trong việc phá vỡ quyền miễn trừ quốc gia trong các nỗ lực nêu tên các giáo hoàng sinh ra ở nước ngoài hoặc Vatican là một chính phủ nước ngoài, nhưng không rõ liệu kết quả tương tự có thể xảy ra nếu "Robert Prevost", công dân Mỹ, được nêu tên là bị đơn hay không.

Nếu một nỗ lực như vậy được thực hiện, nó có thể sẽ phải chịu một quá trình kiện tụng và kháng cáo kéo dài, ngay cả khi nhiều chuyên gia pháp lý Hoa Kỳ cho rằng cuối cùng nó khó có thể thành công.

Một phát ngôn viên của Hurd nói với The Pillar rằng dự luật sẽ không bảo vệ Giáo hoàng khỏi bất cứ vụ kiện dân sự nào.

Sáu nghị sĩ Cộng hòa khác đã đồng bảo trợ dự luật này, bao gồm Dân biểu Mike Kelly (bang Pennsylvania), Dân biểu Stephanie Bice (bang Oklahoma), Dân biểu Glenn Grothman (bang Wisconsin), Dân biểu Michael Lawler (bang New York), Dân biểu Brian Jack (bang Georgia), và Dân biểu Charles Fleischmann (bang Tennessee). Bốn trong số họ — Kelly, Bice, Lawler và Fleischmann — là người Công Giáo.