Từ 1990 Liên Hiệp Quốc chọn ngày 01.tháng Mười hằng năm là ngày thế giới (nhớ đến) những người gìa cao niên. Từ 2009 Liên Hiệp các nước Âu Châu ( EU) chọn ngày 29. Tháng Tư hằng năm là ngày tình đoàn kết giữa những thế hệ con người trong xã hội giữa lớp người trẻ tuổi, người trung niên và người gìa cao niên.

Từ 2021 Giáo Hội Công Giáo bình chọn ngày Chúa nhật thứ tư ( chót) của tháng Bảy hằng năm là ngày thế giới ( nhớ đến) thế hệ bậc Ông Bà và những người gìa cao niên.

Thực tế trong đời sống xã hội từ cổ chí kim và trong tương lai luôn có những thế hệ lớp tuổi tác khác nhau cùng chung sống, như khu vườn có những cây cối thảo mộc cao lớn cổ thụ, cây nhánh đang mọc, cây đang phát triển tỏa cành lá xum xuê...

Nhớ đến thế hệ bậc Ông Bà, thế hệ lớp người cao niên nữ nam diễn tả tầm nhìn nhận ra mỗi lớp tuổi đời sống đều có địa vị chỗ đứng trong Giáo hội và trong cộng đồng xã hội.

Nhu cầu đòi hỏi tình liên đới sự đoàn kết giữa những thế hệ nói lên nhiều chiều hướng khía cạnh: toàn thể thế hệ lớp người gìa cao niên và toàn thể lớp người thế hệ tuổi trẻ, những người trẻ đang lớn lên những người trung niên đang bước dần vào tuổi cao niên, thế hệ bậc cha mẹ với những lo âu cho con cái đang trong lứa tuổi vị thành niên và lo âu chăm sóc nuôi dưỡng những người con còn thơ bé, hay người thân (vì lòng hiếu thảo) trong trình trạng cần phải được chăm sóc…

Sau hằng chục năm sống ở đời và làm việc xây dựng- theo qui định xã hội ở các quốc gia trên thế giới vào tuổi từ 65. hay 67… trở lên – được kể là người cao niên, tuổi gìa buổi xế chiều, được nghỉ hưu. Người gìa cao niên đi hưu vẫn có thể tiếp tục góp phần vào xây dựng đời sống Giáo Hội, đời sống đức tin qua việc đọc kinh cầu nguyện hay gương sống đời sống đức tin cùng chút lời cố vấn an ủi khích lệ. Là con người xưa nay ai cũng mong muốn sống khoẻ mạnh, sống trẻ đẹp và thành công. Nhưng trong lịch sử loài người đã có mấy ai sống được như mơ ước thế đâu. Càng lớn càng thêm tuổi và sức khoẻ cũng

như nét trẻ đẹp cũng không còn như lúc còn trẻ tuổi nữa. Đó là thiên nhiên đã ấn định như vậy. Và như thế thêm nhiều tuổi đời là bước vào tuổi với nhiều những kinh nghiệm sống chững chặc dồi dào thêm, nhưng sức lực thể xác cùng tinh thần ngày cũng yếu kém đi.

Vậy khuôn mặt thế hệ bậc Ông Bà, bậc tuổi gìa cao niên đi hưu có đóng vai trò vị thế nào trong nếp sống tinh thần?

Đức cố Giáo hoàng Benedictô 16. ( 16.04.1927-31.12. 2022) khi xưa lúc còn sinh tiền đã có những suy tư về tuổi gìa của con người: “Tuổi gìa cao niên không phải là sự mất mát. Nhưng đã đạt tới đời sống sung mãn. Vì họ đã sống trải qua cùng gặt hái nhiều bước đường từng trải kinh nghiệm ở đời.

Người cao niên vì thế có thể đóng góp công việc gía trị cao qúi cho đời sống xã hội. Vì họ để lại những kinh nghiệm sống và sự khôn ngoan tiếp tục cho đời.

Ngoài ra, thế hệ bậc cao niên là những người đóng vai trò trung gian quan trọng việc truyền nối tiếp ngọn lửa đức tin và truyền thống cho những thế hệ nối tiếp đi sau. Bậc Ông Bà nội ngoại gia đình đóng vai trò cần thiết trong việc tiếp tục trao lại cho thế hệ con cháu nội dung cung cách sống đức tin cùng các gía trị tinh thần đạo đức.

Người có tuổi cao lẽ tất nhiên là sự thách đố về thể lý thân thể lẫn tâm trí tinh thần cho bản thân đời sống họ. Vì thế cần phải có một nền văn hóa đề cao gía trị đời sống, sự tin tưởng và sự nâng đỡ đời sống cho họ. Người gìa cao niên đi hưu vẫn có thể tiếp tục góp phần vào xây dựng đời sống Giáo Hội, đời sống đức tin qua việc đọc kinh cầu nguyện hay gương sống đời sống đức tin cùng chút lời cố vấn an ủi khích lệ.”.

Đức đương kim Giáo Hoàng Leo 14. có suy tư “di sản quý giá” của người cao niên, như những tấm gương về đức tin, lòng tận tụy, đức hạnh con người, cam kết xã hội, và hơn thế nữa, luôn là “nguồn biết ơn và lời kêu gọi kiên trì.” Vì vậy, Thiên Chúa dạy chúng ta rằng, trong mắt Chúa, người cao

niên là thời gian của ân sủng và phúc lành, và đối với Người, người cao niên là những chứng nhân đầu tiên của hy vọng.( Đức Giáo Hoàng Leo 14., Ngày thế giới ( nhớ nghĩ đến) thế hệ bậc Ông Bà và những người gìa cao niên, 2025)

Đời sống con người từ khi mở mắt chào đời cho tới ngày chấm dứt con đường đời sống trên trần gian luôn trong phát triển bắt đầu mới lại. Và con người cảm thấy mình hạnh phúc được Thiên Chúa, Đấng là nguồn sự sống, ban cho khả năng cơ hội luôn bắt đầu mới lại. Bước vào tuổi già, tuổi cao niên cũng là một bắt đầu mới lại, như Martin Buber đã có suy tư:” Bước vào tuổi gìa là một sự việc tuyệt vời, nếu người ta không quên bắt đầu mới lại.” Thật thâm trầm chí lý cùng sâu đậm ý nghĩa gía trị đời sống!

Lm. Daminh Nguyễn ngọc Long